Stelsel van Braam
Dit systeem was een vorm van een cabinesignalering (herhaling van sein op de lok) met een remingreep (train-stop) systeem (mechanisch, intermitterend ATB systeem). Ir van Braam, een Nederlandse ingenieur, stichtte in Parijs een fabriek om zijn uitvinding op de markt te brengen. In Frankrijk had het ministerie in 1899 na een aantal zware ongevallen en daarna nogmaals in 1902 de spoorwegmaatschappijen opgeroepen systemen die het seinbeeld in de cabine herhaalden te beproeven en hun ervaringen aam het ministerie te melden teneinde tot een keuze te komen. Men kon echter niet tot een keuze komen en na een nieuw ongeval (Villepreux augustus 1910) voerde het ministerie de druk op en wilde voor de winter van 1911 een aanbeveling voor een keuzen van een te standaardiseren system en een invoeringsprogramma zien. In een artikelenreeks in Le Genie Civil van 1911 (Tome LIX no 8, 9 en 10) wordt uitgebreid op die kwestie ingegaan, de diverse beproefde systemen besproken en op de voor- en nadelen van ATB systemen zoals die toen gezien werden ingegaan. He systeem van Braam was een systeem dat aanvankelijk erg interessant leek. Het werd uitgebreid beproefd. Uiteindelijk bleek de gevoeligheid voor mechanische defecten van deze mechanische systemen te groot en kwam men tot de conclusie dat de "ATB functionaliteit" beperkt zou moeten blijven tot het optisch en/of akoestisch herhalen van de seinen in de cabine. Frankrijk koos later voor een nieuwere technologie op basis van elektrische informatieoverdracht, de crocodile. In 1924 ging de fabriek van van Braam failliet. Het artikel in Le Genie Civil refereert ook aan eerdere proeven bij de Pruisische Staatsspoorwegen.
Ook in Nederland is het systeem van Braam in 1909 en 1910 beproefd bij de Staatsspoorwegen maar vrij snel als te storingsgevoelig afgeschreven.
In Duitsland werd het beproefd in een uitvoering die geleverd werd door de Maschinenfabrik Bruchsal. Ook daar zette een uiteindelijk een nieuwere techniekgeneratie, de inductieve systemen in de vorm van Indusi zich door.
Systeem van Braam ca 1912, Guillery Selbsttätige Signale
Werking
Onderstaande schetsen en beschrijvingen, gevonden op een franse site (http://pacificvapeurclub.free.fr/REPETITION.html) en een duitse site, beschrijven de werking in verschilende uitvoeringen.
De werking was gebaseerd op het principe van het omduwen van een roterende pal hangend onder de locomotief door een verend opgesteld aanslagstuk (pedaal) in de baan, al dan niet gekoppeld aan het sein.
In Frankrijk werden de “disques” (een sein dat na stoppen mag worden gepasseerd, rijdend op zicht) uitgerust met een enkel pedaal en de “carré’s” (absolute stop, non-franchisable) met 2 pedalen.
De passage van het enkele pedaal bij een stop tonende disque leidde tot een beperkte rotatie van de eerste pal die vervolgens een kraan in de remleiding een stukje opende, waardoor een fluit geactiveerd werd. Werd de tweede pal ook verdraaid, bij het passeren van een stoptonende carré, dan werd deze kraan geheel geopend waardoor de remmen bediend werden en de trein tot stilstand werd gebracht.
Na het passeren van een onveilig tonenende disque kon de machinist het systeem kwiteren en de kraan sluiten en dus verder rijden. Door de kwiteerhandeling werd ook de pal weer in de normale toestand gebracht.
Na een ingreep volgend op het passeren van een onveilig tonende carré, kon het systeem pas worden gereset nadat de trein tot stilstand was gekomen.
Dit apparaat werkte dus op basis van de lucht uit het remsysteem en leidde dus het tot stilstand brengen van de trein. Dit werd lange tijd gezien als een te zware reactie en leidde uiteraard tot ongewenste vertragingen Daarnaast had de VAN BRAAM inrichting te kampen met veel defecten. Net als alle mechanische, een trouwens ook elektromechanische ATB systemen is het gevoelig voor de afregeling van de tasters en voor beschadigingen. Dat blijkt bijvoorbeeld ook uit een wat schampere bespreking door C Guillery in "Selbsttätige Signale" in 1912, waarop natuurlijk ook prompt een ingezonden brief volgt van de fabrikant (licentienemer?) dat die kinderziektes inmiddels toch echt verbeterd zijn. Uiteindelijk legden vrijwel alle mechnanische ATB systemen het af tegen de elektrische of inductieve systemen. Rond 1924 ging de fabriek van van Braam de Société Générale des Appareils de Sécurité de Chemins de Fer, Systéme van Braam, failliet.
Hieronder citeren we wat bronnen.
Van http://pacificvapeurclub.free.fr/REPETITION.html
L’APPAREIL VAN BRAAM.Son fonctionnement reposait sur le principe du déclenchement d’un mouvement de rotation d’un arbre actionné par un ressort sous l’effet du déplacement d’un pendentif placé sous la machine à la rencontre de pédales solidaires des signaux.Les disques étaient munis d’une seule pédale et les carrés de 2 pédales.Le passage sur la première pédale présentée déclenchait une rotation limitée de l’arbre qui restait alors maintenu par un simple ergot. Le passage sur le dexieme pédale libérait l’ergot et l’arbre achevait son mouvement de rotation.La première rotation (franchissement d’un disque fermé) provoquait une légère ouverture d’un robinet sur la conduite de frein, ce qui faisait fonctionner un sifflet d’alarme. La deuxième rotation (franchissement d’un carré fermé) ouvrait en grand le robinet, mettait donc la conduite de frein à l’atmosphère et provoquait l’arrêt automatique du train.Après franchissement d’un disque fermé, le mécanicien pouvait réarmer le dispositif sans s’arrêter. En cas de franchissement d’un carré fermé il ne pouvait réarmer qu’après avoir arrêté son train.Cet appareil avait l’inconvénient de faire appel à l’air comprimé du système de freinage et, par conséquent, de provoquer l’arret du train automatique. Cette disposition fut longtemps considérée comme trop pénalisante pour une fluidité de l’exploitation. De plus, l’appareil VAN BRAAM donna lieu, dès les essais à de nombreux ratés.
Van zeno.org Fuehrerstandsignale:
Van Braam Duits vertaald
Uit Röll: Enzyklopädie des Eisenbahnwesens
Führerstandsignale
Als een voorbeeld van een mechanisch systeem toegepast op de Pruisische staatsspoorwegen en de keizerlijke spoorlijnen in Elzas-Lotharingen noemen we het sinds meerdere jaren gebruikte systeem van Braam in zijn nieuwste versie, ontworpen door de Maschinenfabrik Bruchsal.
De belangrijkste onderdelen zijn de sleephendels die op de vaste delen van de locomotief, zijn aangebracht die de apparatuur in werking stellen wanneer ze over de aan de rechterkant van de locomotief in de baan aangebrachte pedalen (Streckenanschläge) glijden. Figuur 151 toont een dergelijk pedaal. Het hoogste punt van het oploopvlak bevindt zich ongeveer 75 mm boven bovenkant rail. Aan het ene uiteinde rust het pedaal op een sterke veer om de sterke schokken bij aanstoten te dempen.
De twee pedalen corresponderen met twee hendels op de loc (Fig. 152). Ze bestaan uit twee bladveren a, die in de houders b en c zijn bevestigd. Elke houder kan met zijn sleephefboom om de as d zwenken en beweegt daarbij de onder de ontgrendelbout e zittende en deze ondersteunende sleepring f. Als er maar één sleephefboom wordt verdraaid blijft deze ontgrendelbout ondersteund door de sleepring van de tweede sleephefboom. Worden echter beide sleephefbomen verdraaid, dan worden beide sleepkransen onder de ontgrendelbout weggetrokken. De veer g drukt de ontgrendelbout dan naar onderen die daarbij trekdraad Z1 meetrekt. Daardoor wordt de op de as van hefboom h los gelagerde schijf S verdraaid. Daardoor wordt bout i omlaag gedraaid en treedt de stoomfluit in werking. Tegelijkertijd wordt het trekdraad Z2 aangetrokken en daardoor werd de signaalschijf S verdraaid.
De machinist herstelt de uitgangspositie met hendel H. De algemene werkingswijze is geïllustreerd in Afb. 153 a-c.
In het geval van deze opstelling, die gebaseerd is op de experimenten die in het onderhavige geval zijn uitgevoerd, werkt het apparaat elke keer dat de locomotief over een pedaal rijdt.
De machinist wordt zo dus telkens aangekondigd dat hij een voorsein nadert. Als de pedalen zodanig met de seinen gekoppeld worden dat ze dat afhankelijk van de stand van het sein weggedraaid worden wanneer het bijbehorende sein "veilig" toont, dan treedt de apparatuur op de lok alleen in werking wanneer het sein "stop" toont.
Als ein Beispiel für eine rein mechanische Einrichtung sei der auf den preußischen Staatsbahnen und den Reichseisenbahnen in Elsaß-Lothringen seit mehreren Jahren im Versuch befindliche van Braamsche Zugsicherungsapparat in seiner neuesten, von der Maschinenfabrik Bruchsal ausgeführten Form beschrieben. Seine wesentlichsten Teile sind die an festen Teilen der Lokomotive angebrachten Schleifhebel, die das F. in Tätigkeit setzen, wenn sie über die auf der Strecke an der rechten Seite des Gleises etwa 200 m vor dem Vorsignal zu beiden Seiten der Fahrschiene angebrachten Streckenanschläge gleiten. Abb. 151 zeigt einen Streckenanschlag. Der höchste Punkt der Auflauffläche liegt 75 mm über Schienenoberkante. An dem einen Ende ruht er auf einer starken Feder, um etwa auf ihn wirkende starke Stöße zu mildern. Den zwei Streckenanschlägen entsprechen zwei Schleifhebel an der Lokomotive (Abb. 152). Sie sind aus Blattfedern a gebildet, die in den Haltern b und c befestigt sind. Jeder einzelne Halter kann mit seinem Schleifhebel um die Achse d ausschwingen und bewegt dabei den unter dem Auslösebolzen e sitzenden und diesen abstützenden Schleifkranz f. Wird nur ein Schleifkranz ausgeschwenkt, so bleibt der Bolzen durch den Schleifkranz des anderen Schleifhebels abgestützt. Werden dagegen beide Schleifhebel angehoben, so werden beide Schleifkränze unter dem Auslösebolzen e weggezogen. Unter dem Drucke der Feder g bewegt dieser sich abwärts und zieht das Zugseil Z1 nach sich. Dabei wird die auf der Nabe des Hebels h lose gelagerte Scheibe s gedreht. Die Folge davon ist, daß der Bolzen i niedergeht und die Dampfpfeife in Tätigkeit setzt. Gleichzeitig wird das Zugseil Z2 angezogen und dadurch die Signalscheibe S verstellt.Mit dem Hebel H stellt der Lokomotivführer die Ruhelage wieder her. Die allgemeine Wirkungsweise des F. ist in Abb. 153 a–c erläutert.[225]Bei dieser, den Versuchen auf den p r e u ß i s c h e n S t a a t s b a h n e n zu grunde gelegten Anordnung tritt die Einrichtung jedesmal in Tätigkeit, wenn die Lokomotive über die Streckenanschläge hinwegfährt. Dem Lokomotivführer wird also jedesmal angekündigt, daß er sich einem Vorsignal nähert. Macht man die Streckenanschläge so von der Stellung der Signale abhängig, daß sie umgelegt werden, wenn das zugehörige Signal »Fahrt frei« zeigt, so erscheint ein Zeichen auf der Lokomotive nur dann, wenn das Signal »Halt« zeigt.
Figuur 151 Het pedaal
Figuur 152 de sleephefbomen
Figuur 153 algemene werkingswijze
Volgens de beschrijving in het Boek "Sicher auf den Schienen" van Hans Potgiesser was het een:
"systeem met een voelstift (Schleifhebel) als mechanische actuator, dat als herhaler van het seinbeeld in het machinistenhuis uitgebreid werd beproefd in Duitsland en Frankrijk. De "Gesellschaften für selbsttätige Zugsicherung und Patente der Eisen- und Stahlindustrie m.b.H". in Berlijn, de Maschinenfabrik Bruchsal AG en de Société Générale van de Appareils de Sécurité van Chemins de Fer, Systéme van Braam, Parijs waren daarbij betrokken. In 1913 werden in totaal 91 locomotieven uitgerust door Duitse en Franse spoorwegen en 406 baaninstallaties geleverd en geïnstalleerd op hun lijnen. Het systeem werd later uitgebreid met de automatische activering van de bedrijfsrem bij het voorbijrijden van een voorsein met een waarschuwingsseinbeeld en een noodremming bij het passeren van een onveilig hoofdsein. De Pruisische Staatsspoorwegen maakten echter geen gebruik van deze laatste mogelijkheden, omdat hun bruikbaarheid en het nut geenszins werd erkend."
De heer C. Guillery, Köningl. Baurat schrijft vrij schamper in zijn artikel over "Selbsttatige Signal" (Dinglers Polytechnisches Journal 1912)
Mit der van Braamschen Sicherungseinrichtung, durch welche, mittels an der Lokomotive angebrachter Fühlhebel und eines neben einer Schiene außen angebrachten, durch die Stellung des Signals in seiner Höhenlage beeinflußten Anschlags, Zeichengebung auf der Lokomotive veranlaßt wird, sind mit bisher zweifelhaftem Erfolge Versuche vorgenommen worden.Es hat sich ergeben, daß es schwierig ist, die Fühlhebel so einzurichten, daß sie bei geringer Fahrgeschwindigkeit sicher ansprechen und bei großer nicht abbrechen. Auch spielt die Federung der Lokomotive dabei eine Rolle. Seltsamerweise war der Erfinder, der, wie so häufig, auf dem Gebiete, innerhalb dessen die Erfindung zu verwerten war, nicht Bescheid wußte, sich darüber im unklaren, welche Teile der Lokomotive dem Federspiele folgen, welche nicht. Die Uebertragungsvorrichtung sollte auf der Innenseite der Rahmen an einem Lagerkasten befestigt werden. So wie sie jetzt befestigt ist, an den Hauptrahmen, ist es nicht ausgeschlossen, daß die Fühlhebel über den Anschlag hinweggleiten können, ohne zu wirken
Volgens de ingenieur 1910 uitgave 5:
Bij de S.S. werden voorbereidende maatregelen getroffen tot het nemen van proeven met enkele inrichtingen tot automatisch waarschuwen van het locomotiefpersoneel voor onveilige seinstanden, hetzij met behulp van de luchtdrukrem (stelsel van Braam), hetzij door herhaling van de seinstanden op de locomotief, zooals in Engeland toepassing vindt ("The Drivers Cab Signal";)
Guus Veenendaal: Spoorwegen in Nederland van 1834 tot nu, p293
Een van de meer belovende beproefde ATB systemen in eigen land was het systeem van de Nederlandse ingenieur Van Braam, die in Frankrijk een maatschappij had opgericht om zijn vinding aan de man te brengen, de Société Générale des Appareils de Sécurité pour Chemins de Fer, Système Van Braam. Door middel van een mechanisch stelsel van aanslagstukken naast de rails en voelstiften op de locomotief werd het seinbeeld zichtbaar op de locomotief en kon de Westinghouse-rem zonder tussenkomst van de machinist in werking worden gesteld. De Staatsspoorwegen namen rond 1910 op het baanvak Leiden-Woerden uitgebreide proeven met het systeem Van Braam, waarbij bleek dat het inderdaad werkte. Maar snelle slijtage van vitale onderdelen veroorzaakte veel storingen, zodat de SS in 1911 de proefnemingen staakten. In Duitsland beeindigde men in 1928 om dezelfde redenen de beproevingen met de mechanische en elektrische treinbeïnvloedingsssysteem en kreeg uiteindelijk het al in 1919 voorgestelde Indusi systeem de overhand.
Het jaarverslag 1909 (collectie bibliotheek Spoorwegmuseum) vermeld:
"Op het baanvak Gouda-den Haag werden inrichtingen gemaakt waardoor aan den machinist van daartoe ingerichte locomotieven (voorloopig 6 stuks) op hoor- en zichtbare wijze den stand van 18 seinpalen op genoemd baanvak wordt kenbaar gemaakt ".
Uit Le Génie Civil
Verwijzingen:
R.T. Jongerius in "Spoorwegongevallen in Nederland 1839-1993". Hoofdstuk 7, "ATB anno 1900" blz. 84-90.
Berger, Natuur en Techniek 1981 nr4, "Automatische Treinbeveiliging" p263
Van Veenendaal Spoorwegen in Nederland van 1834 tot nu
Hans Potgiesser, Sicher auf den Schienen, hoofdstuk 19: "Was stoppt den Zug am Haltsignal?".
http://pacificvapeurclub.free.fr/REPETITION.html
http://www.zeno.org/Roell-1912/A/Führerstandsignale#Führerstandsignale151
http://dingler.culture.hu-berlin.de/article/pj327/ar327190
Le Génie civil. Revue générale des industries françaises et étrangères.... 1911/06/24 p165-166 (artikel dat meerdere systemen vergelijkt onder de titel "CHEMINS DE FER, LA RÉPÉTITION DES SIGNAUX SUR LES LOCOMOTIVES, ses avantages et ses inconvénients."