Extra seinen
Diverse seinen die bedoeld zijn voor extra informatie aan bepaalde trein categorieën of ter waarschuwing van werken in of bij het spoor.
Koeienkop
Richtingaanwijzer, geeft een aanduiding van de bestemming van de ingestelde rijweg. Wordt bij nieuwbouw en/of wijzigingen niet meer toegepast. Het sein werd in combinatie met een lichtsein toegepast en brandt alleen als het lichtsein uit de stand stop is en geeft aan in welke richting de rijweg is ingesteld.
Op plaatsen waar de informatie over de richting voor de machinist van belang is en die niet uit het seinbeeld blijkt (bijvoorbeeld bij een symmetrisch wissel, wordt de z’gn koeiekop' geplaatst. Dit is de enige toepassing van een position light singal” (een sein waarbij de plaats van de lichten de informatie die het doorgeeft bepaalt die in Nederland nog over is. De bovenste lamp geeft zin combinatie met de onderste lamp aan naar welke kant de vertakking leidt. Het is dus in feite een sterk vereenvoudigde uitvoering van de Engelse “theater indicator” of “feather”.
De snelheid waarmee het wissel mag worden bereden wordt getoond door de lichtseinen en bewaakt door de de ATB, c.q. ETCS. Dienstregelingstechnisch levert een verkeerd ingestelde rijroute veel gedoe op. Vandaar dat er soms koeienkoppen staan, zodat de machinist kan zien of de goede rijweg is ingesteld.
X-G-seinen
XG-seinen gelden alleen voor de daarvoor aangemerkte goederentreinen en wordt gebruikt bij tunnels. Een trein die voor een stoptonend sein in de tunnel tot stilstand komt en dan niet meer in staat is om de helling op te rijden moet als de X brandt, bij de X stoppen. Een knipperende X betekent passeren met 40 km/u, een G betekent doorrijden, de hele “route” door de tunnel en een stuk daarachter is beschikbaar. Verder moet de trein de aanwijzingen van het bijbehorende hoofdsein opvolgen.
L-H-seinen
LH-seinen zijn bedoeld, speciaal daarvoor aangewezen goederentreinen. Deze seinen zorgen ervoor dat ze ruim voor bepaalde obstakels meestal een helling naar een brug, tot stilstand komen en niet op die helling, zodat ze na het oprijden voldoende vaart kunnen maken om de helling te kunnen nemen. Bij een brandende L moeten zware goederentrein afremmen om voor een volgende H te kunnen stoppen, bij een brandende H moeten diezelfde treinen voor dit sein stoppen. Dit sein mag door alle overige treinen, zoals reizigerstreinen, worden genegeerd.
Herhalingssein
Foto gemaakt door: Fred Eikelboom
Sein dat een seinbeeld herhaalt. Het herhalingssein gaat vooraf aan een hoofdsein. Dit wordt vooral toegepast op plaatsen waar de zichtlengte te kort is om het lichtsein bijtijds te kunnen zien. Denk aan een boog, kruisende infrastructuur of een perronkap. De mogelijke seinbeelden zijn: Diagonaal (stijgende lijn van linksonder naar rechtsboven): het eerstvolgende lichtsein toont een beter seinbeeld dan 'geel knipper'. (Het eerstvolgende lichtsein laat voorbij rijden toe). Horizontaal: Het eerstvolgende lichtsein toont 'rood' of 'geel knipper' (resp. 'stoppen', 'rijden op zicht'). Dit sein wordt bij voorkeur niet toegepast. Pas als een ontwerp niet anders kan wordt er bij uitzondering gebruik van gemaakt.
ATB Codewisselsein
Aanduiding van het tonen van een cabinesein dat een snelheidsbegrenzing oplegt. Wordt geplaatst op een locatie waar een ATB codewisseling naar een restrictiever cabinesein kan plaatsvinden zonder dat dat een sein geplaatst is. Bedoeld is een locatie waar de codewisseling zo in het ontwerp is opgenomen, een cabinseinverslechtering kan in principe overal plaatsvinden als een veiligheidsvoorwaarde niet (meer) vervuld is en het sein “terugvalt”.
Vertreksein
witte lamp die geplaatst wordt op het perron om de conducteur aan te geven dat de trein mag vertrekken. K
WIBR
Waarschuwingsinstallatie op bruggen. Bestaande uit 2 lichten boven elkaar. De lichten gaan knipperen op het moment dat een trein zich in de beveiligde zone bevindt.
WIDO
Waarschuwingsinstallatie dienstoverpaden
Bestaat uit een paal met daaraan 2 naar beneden gerichte lamphuizen. Als beide lampen continu branden betekent dit dat er geen trein aankomt. Als de lampen alternerend branden is er een trein in aantocht.
WUBO
Waarschuwingsinstallatie Uitzichtbelemmerende Objecten
Bestaat uit 2 witte lichten die gaan knipperen als er een trein uit de tegengestelde richting komt. Er zijn versies voor enkel en dubbelspoor.
WIT
Waarschuwing Installatie in Tunnels
Bronnen en links:
Regeling spoorwegverkeer bijlage 3
Laatste aanpassing 16 juni 2023